งานวิจัยทางวิชาการชิ้นนี้เป็นความพยายามที่จะทำความเข้าใจที่มาและความเป็นไปของ "วัด" โดยมองจากพัฒนาการการใช้พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ ที่มีความเกี่ยวข้องกับชุมชนมนุษย์มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ลักษณะเป็นเนินหลุมดินฝังศพของหมู่บ้านสูงเด่นกว่าระดับพื้นทั่วไป ยุคเหล็กเจ้าของเครื่องมือหินขัด บรรจงปักหินแบ่งแยกหลุมศพและพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ของชุมชนออกจากเขตที่พักอาศัย หินตั้งถูกปรับเปลี่ยนให้อยู่ในรูปของเสมา ต่อมาพุทธศาสนาได้รับการยอมรับและแพร่หลายล่วงมาจนถึงสมัยสุโขทัย พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ที่เรารับรู้ในนามของ "วัด" ปรากฏเป็นครั้งแรก จนมาถึงสมัยอยุธยาวัดได้กลายเป็นศูนย์กลางของชุมชนอย่างแท้จริง